Ertona Yönetim Kurulu Başkanı Atilla Ilıman, "Dünya'da birkaç şirket geri dönüşümden iplik üretiyor. Almanya'da, Çin'de farklı ülkelerde pet şişelerden iplik üretimi denedik. Bilgi birikimimiz de vardı. Sonunda üretime başladık" dedi.
Pet atıklarından polyester iplik üretmeyi başaran Ertona Elyaf, Türkiye’de pet yıkamadan, granül ve elyaf üretimine kadar aynı çatı altında geri dönüşümden iplik üreten ilk ve tek firma olurken, dünyada da sayılı firma arasında girmeyi başardı. Önümüzdeki süreçte pet şişelerden tekstüre iplik üretiminin yanında bükümlü, renkli ve hava tekstüre iplikler üretmeyi planlayan Ertona, bu alanda yapılan ithalatın azaltılmasına da çevreci bir yaklaşımla katkı koyuyor.
Ertona, atık pet ve polyesterlerden geri kazanım yöntemiyle polyester kesik elyaf, düzenli polyester filament iplik ve polyester tekstüre iplik üretiyor. Polyester kesik elyaf kapasitesi 1.500 ton/ay olan Ertona’nın iplik üretim kapasitesi ise 1.000 ton/ ay. Polyester elyaf üretimi, şirketin kurucusu yüksek kimya mühendisi Ertona Yönetim Kurulu Başkanı Atilla Ilıman’ın 1966 yılında yaptığı çalışmalara dayanıyor. Paydaşı olduğu Eureka projesi ile 2000 yılında Gaziantep’te Türkiye’nin ilk geri dönüşüm polyester elyaf üretim fabrikasını kuran Ilıman, ardından Bursa’da genel müdürlük yaptığı elyaf fabrikasını satın alarak 2009 yılında üretime başladı. Ilıman, bugün oğulları Tolgahan ve Erman Ilıman ile birlikte çalışarak üretimlerini geliştiriyor. 2011 yılında 20 bin metrekarelik tesise ulaşan Ertona’nın bugün Türkiye’de pet yıkamadan, granül ve elyaf üretimine kadar aynı çatı altında geri dönüşümden iplik üreten tek firma olduğuna dikkat çeken Atilla Ilıman, “Her zaman yenilikleri yapma azminde oldum. Türkiye’de ilk geri dönüşüm elyaf üretimini başlattım. Bu fabrikayı da kurarken kafamda iplik üretmek vardı. Dünyada birkaç şirket geri dönüşümden iplik üretiyor. Almanya’da, Çin’de farklı ülkelerde pet şişelerden iplik üretimi denedik. Bilgi birikimimiz de vardı. Sonunda üretime başladık” dedi.
Hedef pet atıklarından renkli iplik üretmek
Çevre bilincinin artmasıyla birlikte dünya markaları arasında dönüştürülmüş ipliklerden ürün üretme trendinin arttığına dikkat çeken Atilla Ilıman, akıllı tekstil uygulamaları sayesinde recycle polyesterden üretilen ürünlerin tercih edilir noktaya geldiğini, bu çerçevede tüm üretim süreçlerinin takip edilebilirliğini sağlayan RCS ( %100 Recycle Claim Standart) belgesine sahip olduklarının altını çizdi. Bunun yanında, kalite ve çevre bilinciyle üretimlerini ISO 9001, ISO 14001 ve OEKO-TEX ile belgelendirerek sektörde öncü olduklarını belirtti. Tekstil atıkları ve pet şişeler kullanarak ürettikleri polyester iplik ile ilgili de bilgi veren Atilla Ilıman, ayrıca sayısı 50’ye yaklaşan farklı türde hurdayı da geri dönüştürerek kesik elyaf, dolgu elyafı ve dokusuz üründen ürün üreten firmalara hammadde sağladıklarını anlattı. Ilıman şunları söyledi: “Üretimde amiral gemimiz şu anda elyaf. İplik bizim için yeni bir girişim. Önümüzdeki 2 yıl içinde 1.000 ton/ay olan iplik üretim kapasitemizin yüzde 50’sini kullanacak seviyeye ulaşacağımızı öngörüyoruz. Ertona’nın geleceğinde butik üretim yapan bir iplik firması olarak öne çıkma potansiyeli var. Üretim esnasında çeşitli kimyasallar aracılığıyla ürünler sağlığa zararlı olmaktan çıkarılıyor, hatta çevreye katkı sağlayan bir ürün haline dönüştürülüyor. Türkiye’de şu anda bir örneğimiz yok. Dünyada da sayısı çok az. Farklı çeşitte hurdayı farklı endüstrilere aynı anda, aynı şekilde üretebilen firmalardan biriyiz. Esnek üretim kabiliyetine sahip butik bir firmayız. Önümüzdeki süreçte pet şişelerden bükümlü, renkli, havalı iplikler üretmeyi planlıyoruz. Pet atıklarından kademeli olarak endüstrileşme başladı. İlk etapta 100 ton ürün üretildi. Türkiye pazarına satıldı. Olumlu dönüşler aldık. Üretim tesislerimizin montajı ve Ar-Ge çalışmaları devam ediyor, eleman yetiştiriyoruz. Bugün herkesin yapamadığı bir üretime imza atmanın memnuniyetini duyuyoruz.”
Önümüzdeki 5 yılda markalaşacak
“İnsanların kapağını açıp su içtiği pet şişeler dönüşerek akşam başını koyduğu yastığın dolgu malzemesi olarak kullanılabiliyor” diyen Atilla Ilıman, sürdürdükleri elyaf üretimine de değindi. Ilıman, üretilen elyafın oyuncaklarda, temizlik bezleri, hijyen ürünleri, çadır üretimi, çocuk bezleri gibi ev tekstilinden mobilyaya halıdan otomotive kadar pek çok alanda kullanıldığına işaret etti. Önümüzdeki 5 yılda Ertona’nın iplikte daha da gelişeceğini, elyaf üretiminde de ilave kapasitelerle büyüyeceğini, markalaşma ve kurumsallaşma çalışmalarına hız vereceğini aktardı. İhracat ayağında da daha tercih edilebilir bir marka olmayı hedeflediklerini belirten Atilla Ilıman, sektörle ilgili de şu bilgileri verdi: “Elyafta Türkiye’nin ithalat oranı yüzde 80 seviyesindedir. Türkiye bu anlamda dışa bağımlı bir ülkedir. Bizim üretimimiz Türkiye’de ancak iç talebin yüzde 20’sine yakınını karşılıyor. Bu kadar artan bir talep trendinde de bu tarz firmaların sayısının artması gerekiyor. İplik üretiminde de durum aynıdır.”
“Ev ödevini kendi yapan öğrenci gibiyiz”
Ertona’nın 10 çalışanıyla 25 ülkeye ihracat yaptığına değinen Ilıman, ana pazarlarının AB ülkeleri olduğunu vurguladı. Balkanlar ve Doğu Avrupa’nın önemli pazarları olduğuna değinen Atilla Ilıman, Kuzey Afrika’nın da dönem dönem yükselen pazarlar arasında yer aldığını ifade etti. Ilıman; “Üretimin üçte birini ihracata ayırıyorduk ancak 15 Temmuz’un ardından ekonomide yaşanan dalgalanmalar nedeniyle ihracata daha da ağırlık verdik. Lojistik sektörünün bizi ulaştırdığı her noktaya ürün gönderebiliyoruz” diye konuştu. Ilıman, özkaynaklarıyla yatırımlarını sürdüren bir firma olduklarına işaret ederek, “Bu anlamda anne baba söylemeden ev ödevini oturup kendi yapan öğrenci gibiyiz. Ar-Ge kültürü bir zorunluluk değil, firmamızın kurulduğu günden bu yana genlerinde olan bir uygulamadır” dedi.